Nederlands reisadvies in Crisis

Nederland Wereldwijd

De website http://www.nederlandwereldwijd.nl krijgt 100000 bezoekers per maand. Op deze website publiceert het Ministerie van Buitenlandse Zaken (MinBuZA) het zogenaamde reisadvies. Hierin worden Nederlanders ingelicht over de veiligheid in landen. De Algemene Nederlandse Vereniging van Reisondernemingen (ANVR) raadt haar leden aan om het reisadvies van de overheid te volgen. Een negatief reisadvies kan ook gevolgen hebben voor de dekking van reisverzekering. Repatriëring wordt in sommige gevallen niet gedekt. Over dit onderwerp kunt je meer hier lezen. Reizigers baseren hun vakantieplannen ook veelal op het reisadvies van de overheid.

Het ministerie van Buitenlandse Zaken werkt met vier verschillende kleurcodes:

Groen = Geen bijzondere veiligheidsrisico’s

Geel = Let op, veiligheidsrisico’s

Oranje = Alleen noodzakelijk reizen

Rood = Alle reizen worden ontraden

Rood is een negatief reisadvies. In praktijk is echter ook oranje (gedeeltelijk negatief reisadvies) een negatief reisadvies. Ook een gedeeltelijk negatief reisadvies is voor veel mensen aanleiding niet naar een bestemming te reizen. Een vakantie is een niet-noodzakelijke reis.

Mijn betrokkenheid

Omdat ik betrokken ben bij een kleine reisorganisatie op de Filipijnen kreeg ik te maken met het reisadvies van MinBuZa. Ik heb ook een bedrijf in Chiang Mai in Noord Thailand. In die hoedanigheid heb ik op zichzelf weinig te maken met het reisadvies voor Thailand. Echter, door mijn ervaringen met het reisadvies voor de Filipijnen, wilde ik ook eens te kijken naar het reisadvies voor Thailand. Om een lang verhaal kort te maken: Ik ben erg geschrokken van wat ik over de reisadviezen te weten ben gekomen. Op de website van de overheid wordt uitgelegd hoe het reisadvies  wordt samengesteld. Een afdeling op het ministerie is verantwoordelijk voor het advies. Het wordt gebaseerd op informatie uit bronnen van verschillende herkomst zoals ambassades van andere landen, bedrijven en inlichtingendiensten. Ook de Nederlandse vertegenwoordiging wordt genoemd als bron: ” De Nederlandse ambassades en consulaten weten wat er speelt in een land. Ze bezoeken gebieden om de veiligheidssituaties te beoordelen en spreken met lokale autoriteiten en andere organisaties. “ Het reisadvies wordt zorgvuldig samengesteld, zo luidt de boodschap.

Inbreng van de ambassades

Klopt deze informatie? Dat is moeilijk na te gaan. In de reisadviezen zelf staat geen bronvermelding. Het is dus gissen waar specifieke informatie vandaan komt. Het reisadvies is volkomen ondoorzichtig. In werkelijkheid spelen de ambassades een bijrol. Ze verwijzen naar Den Haag. De honorair consuls (Nederland heeft er 345 wereldwijd) worden volkomen genegeerd, zo blijkt uit de brief die uit naam van 250 consuls naar Minister Stef Blok werd gestuurd op 31 juli 2018. Dat personeel van de Nederlandse ambassade gebieden bezoekt om veiligheidssituaties te beoordelen en te spreken met lokale autoriteiten en andere organisaties, daar heb ik in het geval van Thailand en de Filipijnen geen enkele aanwijzing voor gevonden. Ze hebben er blijkbaar geen tijd voor.

Panglao Strand op Bohol, Filipijnen. De Nederlandse overheid had een advies tegen niet noodzakelijke reizen naar Bohol van april 2017 tot april 2018. Foto Frans Betgem.

Deskundigheid

Je hoeft geen kenner van een bepaald land te zijn om te zien dat het advies geschreven is door mensen die niet deskundig zijn op het gebied van de betreffende landen en er ook helemaal geen band mee hebben. Beweringen worden niet door feiten onderbouwd en inhoudelijk is het erg zwak. Bronvermelding ontbreekt. De informatie onder het kopje “laatste ontwikkelingen” blijft maandenlang staan. Er wordt informatie overgenomen van websites van andere landen zonder enige bronvermelding en verificatie. Het advies komt vaak niet overeen met de werkelijkheid en is soms ronduit misleidend. Zelf ben ik regelmatig in gebieden die de overheid afraadt te bezoeken. Overbodige negatieve reisadviezen en feitelijk onjuiste informatie blijven op de site staan totdat er iemand een email stuurt om daar op te wijzen. Ik heb dat verschillende malen gedaan hetgeen leidde tot wijzigingen in het advies. Erkenning kreeg ik er uiteraard niet voor. De geldigheid van het advies wordt routinematig verlengd zonder dat blijkt dat evaluatie van de inhoud heeft plaatsgevonden.  Kortom: het maakt een slecht georganiseerde, gemakzuchtige en onprofessionele indruk. Er wordt ook gewoon niet genoeg aandacht aan besteed.

Honorair Consuls klagen

Ik worstel hier al bijna een jaar mee en kreeg kort geleden onverwachte steun in de rug doordat de honorair consuls in eerdergenoemde brief steen en been klagen over het reisadvies. ¹

Solidariteit met de consuls

Hun klachten komen grotendeels overeen met mijn klachten. Zoals eerder gezegd, beklagen zij zich erover niet geraadpleegd te worden. Ze schrijven ook: “Sometimes we are even confronted with absolute nonsense in our travel advice.” Dat liegt er niet om. Het is een schokkend epistel. Ik sluit mij volledig aan bij de consuls. In een Europees reisadvies zie ik echter niet de ideale oplossing wanneer dat leidt tot een reisadvies dat in Brussel geschreven wordt. Je kunt niet voorbijgaan aan lokale bronnen zoals nu gebeurt. De beslissing om een afdeling in Den Haag verantwoordelijk te maken voor reisadviezen voor de hele wereld zal wellicht een financiële achtergrond gehad hebben. Het is duidelijk dat het geen goede reisadviezen oplevert. De consuls schrijven dat de Nederlandse belastingbetaler recht heeft op een “up-to-date and 100% correct travel advice.” Dat vind ik ook maar met de huidige constructie zullen Nederlanders daarvan verstoken blijven..

Nederlanders bereiden zich niet goed voor

Nederlanders bereiden zich niet goed voor wanneer ze op reis gaan. Dat was de conclusie van een onderzoek dat begin dit jaar werd uitgevoerd in opdracht van het Ministerie van Buitenlandse Zaken. Is er een verband met het kwalitief arme reisadvies van de overheid? Dat denk ik wel. Het zijn overigens niet alleen Nederlandse reizigers die de dupe zijn. Ook de Nederlandse reisindustrie en de landen die het lijdend voorwerp zijn van deze adviezen, worden hierdoor benadeeld. Reken daar ook bij iedereen die in die betreffende landen binnen het toerisme werkzaam is zoals lokale touroperators, homestay en restaurant eigenaars, chauffeurs, gidsen, etc.. Met de belangen van de lokale reisindustrie en van de betrokken landen wordt echter geen rekening gehouden, zo werd mij medegedeeld door iemand van de afdeling.

Conclusie

Het moet en kan echt veel beter. De formule is echt uit de tijd en voldoet niet meer aan de eisen van het digitale tijdperk. Het heeft zijn geloofwaardigheid al lang geleden verloren en richt meer schade aan dan dat het oplossingen biedt. Het reisadvies lijkt louter geschreven voor verzekeringsmaatschappijen en voor de ANVR en niet voor reizigers. De Nederlandse vertegenwoordiging in het buitenland, zowel de ambassades als de honorair consuls, moet een veel actievere en waarneembare rol spelen en moet uiteindelijk de belangrijkste stem hebben in het reisadvies. Het Ministerie van Buitenlandse Zaken moet de vleugels uitslaan en gaan samenwerken met andere landen maar ook met de reiswereld en met reizigers. In een volgend artikel draag ik ideëen aan over hoe het beter kan.

Ban Rak Thai bij de grens van Thailand met Myanmar. De Nederlandse overheid had een advies tegen niet noodzakelijke reizen naar dit gebied van maart 2014 tot November 2017. Ik nam deze foto in November 2016.

1. Dit is de relevante passage in de brief van de consuls: “The travel advice for our countries is not based on reports or experience-in-the-field of the Honorary Consul. In fact, the Honorary Consul has no influence at all over the contents of the travel advice. We think (but are not sure) that the travel advices are a concoction of what the embassy and the desk officer in The Hague, THINKS what the situation is in our country and this desk officer (who may never have visited our country) often (partly) copies from other countries that issue travel advices (European, American, etc.). Fake news may also play a role here. We are faced with travelers who accuse us about supplying them with inaccurate and wrong information. Sometimes we are even confronted with absolute nonsense in our travel advice. We think that the Netherlands tax payer has a right to an up-to-date and 100% correct travel advice. Insurance companies, airlines, travel agents, etc. all take the advice very seriously and wrong changes to the advice can have unwanted and unpleasant consequences for a traveler. Calls for changes to the travel advice by Honorary Consuls are not listened to and sometimes mistakes take a year to correct. May we suggest that the European Union publishes a travel advice, valid for all European Union citizens and companies?”